Yoğun bir eğitim öğretimin ardından tatil dönemine giren binlerce öğrenci 5 Şubat’ta eğitime kaldığı yerden devam edecek. Tatil süresince dilediğince vakit geçirmeye alışan öğrenciler, eğitimin ilk günlerinde zaman zaman ‘okul reddi’ sorunu yaşayabiliyor. Her 100 çocuktan 1’inde gözlemlenen bu problem ise ailelere zor günler yaşatıyor.
Heyecanın ve tatlı bir telaşın başladığı yeni eğitim döneminin başlamasına az bir süre kaldı. Her şey yolunda gibi görünse de okulun ilk günlerinde ve ilk haftalarında bazı şeyler ailelerin planladığı gibi olmayabiliyor. Özellikle, küçük yaştaki çocukların ailelerinden ayrılmak istemeyişi ve okula gitmeye karşı tepki göstermesi bazı ailelerin oldukça zor bir dönemden geçmesine neden oluyor. Ancak, doğru yaklaşımların belirlenmesi ve uzman desteğiyle bu dönemi kolayca atlatmak mümkün. Emsey Hospital Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Fırat Hamidi, her 100 çocuktan 1’inde görülen okul reddi sorununa dikkat çekti. Bu dönemin hassas bir süreç olduğunu belirten Hamidi, sorunun her zaman okulunu reddeden çocukta olmadığını, ailelerin bu duruma hazır olmaları gerektiğini ifade ediyor. Kızmak ve öfkelenmek ise çözüm olmadığı gibi, işlerin daha da kötüye gitmesine sebep olabilir.
Okul reddi kızlarda ve erkeklerde aynı oranda görülüyor
Uzm. Dr. Fırat Hamidi, “Okul reddi; okul çağına gelmiş çocuklarda okula gitmek istememe, gitmemek için karşı koyma ile kendini gösteren fiziksel, duygusal, davranışsal birtakım bulguların eşlik ettiği bir durumdur. Okul zamanı geldiğinde çocuk okula gitmek istemediğini sözel olarak ya da davranışlarıyla ifade eder. Israrla, evden ayrılmak istemez. Yataktan kaldırmak, uyandırmak son derece güçlenir. Bu durum okul çağına gelmiş her 100 çocuktan 1’inde görülüyor ve okul hayatının herhangi bir döneminde ortaya çıkabiliyor. Sosyoekonomik statü gözetmeksizin, erkek ve kız çocuklarında eşit oranda görülüyor. Okula gitmeyi reddeden çocuğa yardımcı olmanın temel şartı bu durumun altında yatan nedenin araştırılması olacaktır” şeklinde konuştu.
Sorun aile ya da okul kaynaklı olabilir
Okul reddi sorununa neden olan faktörün ortaya çıkartılması gerektiğine değinen Emsey Hospital Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Fırat Hamidi, “En sık yapılan yanlış tutumlardan biri okul reddinin nedenlerini araştırmadan kızmak, suçlamak ve öfkeyle çocuğu baskılamaya çalışmaktır. Okula gitmeyi reddetme durumunda, sorunun mutlaka çocuktan kaynaklandığını iddia edemeyiz. Çocuğun okulunun ya da sınıfının değişmesi, öğretmeni ile yaşamış olabileceği bir problem, arkadaşlık ilişkilerinde oraya çıkabilecek sorunlar veya üstesinden gelemeyeceği kadar ağır bir sorumluluk varsa okul reddi görülebilir.” dedi.
Nasıl bir yol izlemeli?
Okula gitmeyi reddetme davranışının nedenlerini anlamadan, sadece baskı yaparak okula gitmesi için zorlamak çocukta öfke nöbetleri, okuldan kaçmak, kendine zarar vermesi gibi durumlara sebep olabilir. Uzm. Dr. Fırat Hamidi, ailelere şu tavsiyelerde bulundu:
Okula başlayacak olan her çocukta heyecan, kaygı gibi duygular gözlemlenebilir. Bu son derece normaldir. Çocuğunuzla okula gitmek istememesinin nedenlerini konuşmanız, onun bu konuda kendi duygularını anlatmasını sağlamanız, anlaşıldığını hissettirecek ve sizinle daha kolay iletişim kurmasını sağlayacaktır. Bazen çocuklar çok kolay anlatmayabilir. Böyle durumlarda resim çizdirme, hikâye anlatma ya da insan figürlü oyuncaklar yardımıyla farklı bir iletişim kanalı kurulabilir. Sorun aile içinden kaynaklanıyorsa, aile içi iletişimi güçlendirmeye, çocuğun yaşına ve bilişsel gelişimine uygun becerileri geliştirmesine yönelik destekleyici yaklaşımlarda bulunulmalıdır. Okul kaynaklı ise, okul alanında düzenlemeler yapılmalıdır. Okul içindeki bireylerle arasında bir sorun varsa, rehberlik servisinin ve idarecilerin devreye girmesi işe yarar. Okul nedenli sorun aşılamıyorsa son aşamada sınıf ya da okul değişikliği de yapılabilir. Çocuk kendini rahat hissedinceye kadar ebeveyn sınıfta bekleyebilir, aşamalı olarak çocuğun ebeveyni ile kaldığı süre azaltılıp, fiziksel mesafe giderek uzatılabilir. Ebeveyn tarafından okula bırakılıyor ise, ayrılma süresi kısa tutulmalı, ne zaman tekrar almaya geleceği ve tam olarak nerede bekleyeceği bilgisi net bir şekilde çocuğa ifade edilmelidir.