Toplumda, yetişkin nüfusun büyük bir kısmını etkileyen varis, özellikle hareketsiz ve sürekli oturarak ya da ayakta çalışanlarla, kadınlarda daha çok görülüyor. Günde 4 saatten fazla ayakta kalanlarda varis oluşma riski neredeyse 3 kat artıyor. Memorial Antalya Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü’nden Op. Dr. Mehdi Zengin, varis ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Hareketsizlik kan akışını olumsuz etkiler
Ayaklardaki çizgi ya da top şeklindeki mor ve mavi kıvrımlı damarların görünür hale gelmesi, estetik kaygısı olan herkesi rahatsız etmektedir. Toplardamarların genişleyip kanla dolması ve içindeki kanı kalbe geri taşımakta zorlanması bir dolaşım bozukluğu göstergesi de olabilir. Yürümeye başlandığında bacak adalelerinin kasılması ile toplardamarlardaki kan kalbe doğru aşağıdan yukarı pompalanır. Eğer yürümek yerine oturmak veya ayakta hareketsiz durmak tercih edilirse, ayak kaslarının yaptığı pompalama etkisi azalır ya da ortadan kalkar. Ayrıca toplardamarların içindeki kapak yapılarının bozulması da kanın göllenmesini kolaylaştıran bir faktör haline gelir.
Yaşla varis gelişimi doğru orantılı
Yaşlandıkça varis oluşması normaldir. Ayrıca genetik eğilimin etkili bir faktör olduğu düşünülmektedir. Kadınlarda erkeklerden daha sık görülmesi hormonal faktörler ve hamilelik gibi süreçlerle ilişkilendirilmektedir. Mesleği gereği uzun süre ayakta durmak zorunda olanlarda varis problemiyle daha sık karşılaşılır.
Varise yol açan faktörler:
İleri yaş Genetik faktörler Kadın cinsiyet Hamilelik Aşırı kilo Doğum kontrol hapı kullanımı ve hormon tedavisi alımı Yaz dönemi ve sıcaklar Bacak adalelerinin zayıflaması, Yüksek topuklu ayakkabılar Kronik kabızlıkAğrı ve bacaklarda şişme görülür
Doğru bir değerlendirme için doppler ultrasonografi yönteminden faydalanılır. Varis sorunu olanların doğru bir değerlendirme için kalp ve damar cerrahisi uzmanına başvurmaları gerekir. Varis tedavisinde amaç, hastanın yaşam kalitesini artırmaktır. Hastalık genellikle iyi huylu seyreder ve ameliyat gerektirmez. Ancak; ağrı, bacaklarda şişme, estetik görünüm gibi şikayetler nedeniyle ameliyat gerektiği durumlarda, cerrahiye alternatif önemli bir tedavi yöntemi uygulanmaktadır.
Isı ile varis ortadan kaldırılıyor
Toplardamar içine uygulanan laser yöntemine, “Endovenöz laser” adı verilmektedir. Endovenöz laser girişimsel olarak laserle varisi ortadan kaldırmaktadır. Varis tedavisinde laser, derinin üzerinden kılcal damar varislerini ısı ile ortadan kaldırma ve büyük varislerin kaynağı olan safen damarının yetmezliğinde, doğrudan damarın içine kateter ile uygulanmaktadır.
Varisten korunmak için bu önerilere dikkat edin;
1. Varis sorununu önlemek ya da hafifletmek istiyorsanız bol bol yürüyün.
2. Ayakta hareketsiz kalmayın.
3. Dar çoraplar ve iç çamaşırları kullanmayın.
4. Fırsat buldukça ayaklarınızı uzatın.
5. Yatarken ayaklarınızın altına yükselti sağlayacak yastık gibi destekler koyun.
6. Uzun süre oturmayın ya da hareketsizlik durumunda ayaklarınıza pompa etkisi sağlayacak egzersizler yaptırın.