Kristal nedir sorusuna verilecek en anlaşılır ve sade cevap, kimya biliminde maddenin yapısındaki biçimsel özellik olacaktır. Kristal, kimyasal olarak tanımlanan doğal veya yapay katı elementlerin, moleküler ve atomik bileşenlerinin geometrik bir yapı göstermesidir. Tuz kristalleri, kar kristalleri, şeker kristalleri, kuvars, kristal cam, billur gibi örneklenebilecek kristal yapılar, kendine has keskin geometrik hatları, ışığı, sesi ve dokusu ile hemen fark edilir. Doğada iki tür kristal yapı vardır. Doğal kristaller ve yapay kristaller. Temel olarak, hem doğal hem de yapay kristallerin oluşma koşulları aynıdır. Her iki tür kristal de, yüksek sıcaklık sonucunda eriyen toprak elementinin, ani soğuma sonucu amorf ve camsı bir maddeye dönüşmesi ile oluşur. Türleri açıklamak için iki sorunun cevabını vermek gerekir: Kristal taş nedir sorusunun cevabı, doğada bulunan kristal kayaçlar, mermerler, mika-şistler ve kuvars gibi magmatik lavların ani sıcaklıkla yüzeye çıktığında dış iklim ve basınç nedeni sonucu aniden soğuması ile oluşan doğal taş türleridir. Doğal kristaller yeryüzü koşullarında kendiliğinden oluşur. Kristal cam nedir sorusunun cevabı da, endüstriyel alanda kimyasal olarak üretilen madde veya hammaddelerin tamamıdır. Kristal taş ve kristal cam hammaddeleri aksesuar, mutfak ürünleri, dekorasyon, inşaat ve mimari yapı malzemesi olarak endüstriyel alanlarda işlenip biçim verilerek kullanılır.
Hediyelik eşya sektöründe kristal nedir sorusunun tam karşılığı, kurşun camı ile üretilen çok değişik formlardaki cam eşya ürün kategorilerinin tamamıdır. Kristal cam ürünlerin, doğal mineral yapısı kimyasal olarak kristal olmasa da, biçimsel özellikleri kristale benzediği için bu şekilde ifade edilir. Yeryüzünde bolca bulunan ve kimyada silisyum olarak tanımlanan kum elementine kuvars, soda karışımı eklenerek yüksek ısı verildiğinde cam macunu elde edilir. Eriyik ve ağdalı bir yapıda olan cam işlenerek son biçimi verilip soğuyunca amorf yapısını koruyarak katılaşır. Ancak, tam sıvı veya katı olarak tanımlanamayan camın bu düzensiz yapısı kırılganlığa yatkındır ve işlenerek biçim verilmesi zordur. Normal cam ürünlerden kristal camı ayıran en önemli fark içine konan kurşun oksit elementidir. On yedinci yüzyılda İngiltere’de yaşayan bir cam ustası olan, George Ravenscoft ’un daha dirençli bir cam elde edebilmek için gerçekleştirdiği uzun denemeleri sonucunda, kurşun oksit ekleyerek bulduğu kristal cam türü, o zamandan günümüze kadar kurşun camı, normal cam ürünleri ise kurşunsuz cam olarak tanımlanır.
Kristal cam ürünler, cam karışımını oluşturan malzemelere kurşun oksit elementinin eklenmesi ile üretilir. Kurşun oksit, camın direncini artırarak sertleştirir ve daha ince işçilikle kesilerek, delinerek işlenmesine ve kolaylıkla biçim verilmesine yardımcı olur. Cam bir ürün ile kristal cam ürünü elinize aldığınızda, kurşun oksit eklenmesiyle ışık geçirgenliği ve formu değişen camın, kristal olarak bambaşka bir hale bürünen özelliklerini gözlemleyebilirsiniz. Kristal cam ürünlerin dokusundaki pürüzsüzlük, rengindeki elmas parlaklığındaki berraklık, incelik, üzerindeki detay kesimler, ışık vurduğu zaman kesmelerden yansıyan yedi renkli ışık hüzmeleri, vurduğunuzda çıkardığı tınlama sesi, daha ince fakat ağır ve dayanıklı yapısı ile kristal ürünü kolaylıkla ayırt etmenizi sağlar. İçinde kurşun oksit olmayan cam ürünler su yeşili tonlarındaki rengi, mat görüntüsü, daha kalın ve hafif yapısı ile hemen fark edilir.
Bir ürünü kristal olarak tanımlayabilmek bilmek için, dünya standartlarına göre içerdiği kurşun oksit miktarının minimum %24 olması gerekir. Asgari yüzde 24 kurşun oksit içeren ürünler genel olarak dekoratif cam eşya türleri ve kristal heykel çeşitleridir.
Türkiye’nin en büyük hediyelik eşya ve kristal eşya üreten firması Myros ’un, zengin ürün yelpazesi arasında, üretilen kristal cam ürünlerden karma veya tekli ürün alabilir ve toptan satış olanağı da bulunan ürünlerden, işletmeniz adına kurumsal alışverişleriniz için bayi üyeliği yaparak toptan sipariş verebilirsiniz.
Kristalin Özellikleri Nelerdir?
Kristal bir cam türüdür ancak tüm cam ürünler kristal değildir. Cam kumdan yapılırken, kristal kum ve kurşundan oluşur. Normal cam ürünleri ve kristal ürünleri ayırabilmeniz için kristal cam ürünlerin özellikleri aşağıda listelenmiştir:
- Tüm kristal ürünler içeriğinde en az % 24 kurşun oksit barındırır.
- İçerdiği kurşun oksit nedeni ile kristal ürünler cam ürünlerden daha ağır olur.
- Kurşun oksit sayesinde daha kolay biçim verilebildiği için daha ince olur.
- Üzerlerindeki işçilik daha ince kesim ve detaylıdır.
- Erimiş cama eklenen kurşun oksit camın daha kolay şekillendirilmesini ve malzeme ile çalışmak için harcanan zamanı kısaltmasını sağladığı için kristal ürünlerin yüzey işçiliği daha fazladır.
- Kristal bardak, kadeh gibi ürünler kağıt inceliğinde olur.
- Kristal objelerin üzerindeki faset ve kesitler yumuşak ve yuvarlak hatlara sahiptir.
- Kristal heykel ve kristal biblo ürünlerde en ince detaylara kadar yüzey şekillendirilmiştir.
- Kesitleri yumuşak ve nettir.
- Kristal kadeh veya bardak kenarında, nemli parmağınızı gezdirdiğinizde yada küçük bir kaşık ile hafifçe dokunduğunuzda rezonansı hissetmenizle birlikte net, yankılı ve uzun melodik bir nota şeklinde çınlama sesi duyulur.
- Kristal ürünlerde kurşun içeriği arttıkça, cam eşya parlak, berrak, duru ve gümüşi bir renk alır.
- Kristal ürünleri bir parça ışığa tuttuğunuzda ışık hüzmelerinde gökkuşağı renklerinin prizmatik yansımaları görülür.
- Kurşun oksit sayesinde dayanıklılık ve sertlik derecesi yükselen kristal ürünler, saat, avize, bardak, kadeh gibi ürünlerde de çizilmezlik özelliği ile çok tercih edilir.
- Genellikle saydam ve açık renklerle üretilir.
- Kristal ürünler ince ve detaylı işçilikleri, berrak duruşları, ışık hüzmelerini yansıtma şekli ile kullanıldıkları her yerde daima kaliteli ve şık bir görüntü verir.
Kristal Ürünler Nelerdir?
Evlerde, ofislerde sıklıkla kullanılan kristal cam, kalitesi, tasarımları, şık görüntüleri ile herkesi etkileyen göz alıcı ve çarpıcı ürünlerdir. Özellikle mutfak kristal cam ürünleri ve dekoratif kristal cam olarak çok tercih edilen kristal ürünlerin çeşitleri aşağıda listelemiştir:
- Kristal Biblo
- Kristal Bardak
- Kristal Vazo
- Kristal Kadeh
- Kristal Küllük
- Kristal Şarap Karafı
- Kristal Mumluk
- Kristal Heykel
- Kristal Lamba
- Kristal Masaüstü Dekor
- Kristal Gondol, Kâse, Şekerlik, Buzluk
- Kristal Ayna
- Kristal avize
- Kristal küre
Biblo
Kristal biblo ürünleri herhangi bir canlının, yapıtın veya objenin kristal heykel formunda üretilen minyatür benzerlerinin tamamıdır. Genellikle kristal biblo ve kristal heykel tasarım ürünleri, sanatsal tasarım oluşturma yeteneğine sahip, kristal camın işlenişindeki ince detayları ve özellikleri yapabilecek düzeye erişmiş cam ustaları tarafından emek yoğun işçilikle üretilir. Kristal biblo ürünleri tasarımcılarının hayal gücü ve yeteneğine bağlı olarak oldukça geniş bir çeşitliliğe sahiptir. Kristal biblo ürünleri ikona, dua kitabı gibi dini figürlerden nazar boncuğu, nar gibi bereket sembollerine, tavuskuşu, fil kedi, ayı, kaplumbağa, balık, kuğu gibi hayvanlardan gül, papatya, lale, gibi çiçeklere, yelkenli, deniz yıldızı, istiridye, dümen gibi marin formlarından insan figürlerine kadar birçok farklı çeşitte bulunur. Tüm modeller tasarımı belirlendikten sonra monoblok bir kristal parçanın oyulması ile şekillendirilir. Kristal bibloların tasarımı, faset şeklinde biçimlendirilerek ya da kesimlerle desen verilerek şekillendirilir. Ustalık arttıkça faset simetrileri ve pürüzsüz işçilik kendini belli eder ve bu işçilik seviyesi de fiyatı belirler. İşçiliği en zor ve maliyetli olanlar monoblok olarak tek parça kristale şekil verilerek yapılan ürünlerdir. Bu nedenle çoğu modeller, birden fazla yontularak hazırlanan kristal parçaların yapıştırılması ile elde edilen objelerdir. Kristal biblo ürünlerinin ortalama boyutları 3 cm ile 12 cm arasındadır. Modelin boyutları, tasarımı, inceliği, markası ve üretim adedine göre farklı maliyetlerle üretilen kristal ürünlerin fiyatları, 7 lira ile 17.000 lira arasında değişmektedir. Piyasadan alabileceğiniz kaliteli bir kristal biblo ürününün ortalama fiyatları 85 lira ile 700 lira arasındadır. Özellikle aile üyelerinize, sevgilinize ve yakın dostlarınıza özel günlerinde hediye edebileceğiniz kristal biblo ürünleri ışıltılı, şık, kaliteli ve etkileyici duruşları ile onları çok mutlu edecektir.
Kristal Bardak
Kristal bardak ürünleri cam hamuruna standartlara uygun kurşun oksit eklenerek üretilen tüm çay, su, meşrubat, likör, rakı bardakları ve beyaz şarap, kırmızı şarap, şampanya, konyak, martini gibi ayaklı kadeh ürün çeşitlerinin tamamıdır. Kesme kristal olarak kadeh ve bardak üzerinde simetrik formlarla yapılan desenlere sahiplerdir. Tamamen düz formda desensiz olarak üretilen tasarım modelleri de bulunur. Bazı modellerinde altın ve gümüş varak da kullanılır. Kristal bardak modellerinin ağız kısmı düz ve temiz bir kesime sahip ve genel yapısına oranla ince olur. Kristal bardak çeşitleri cam ürünlere oranla daha ağır olduğu için tabanları da daha ince üretilir. Cam ürünlere oranla renkleri parlak, berrak ve durudur . Prizmatik kesitleri olan modellerde ışıltılı bir görüntüleri olur ve bu elmas pırıltısı efekti kristal bardakların kullanıldığı ortama kaliteli şık bir görüntü vermesini sağlar. Genellikle saydam olarak üretilir. Tasarımlarına göre degrade renk geçişleri de olabilen farklı renklere sahip lüster boya ile üretilen modelleri de bulunur. Geleneksel etnik tarzlarda dantela kesimleri olanların yanında, modern tasarımlara sahip olanların da bulunduğu kristal bardak ürünlerinin boyutları, en küçük düz bardaklar ve en yüksek ayaklı kadehler arasında 12 cm ile 20 cm arasında değişir. Genellikle 6’lı bardak seti ve katları şeklinde satışa sunulan ve işçiliğine, modeline, tasarımına ve markasına göre değişen fiyatları olan kristal bardak takımlarının fiyatları, 200 lira ile 30.000 lira arasında farklılık gösterir. Sevdiklerinize, ailenize, dostlarınıza ev hediyesi olarak alıp onları mutlu edebileceğiniz kaliteli bir kristal bardak setinin ortalama fiyatı 350 lira ile 600 lira arasındadır.
Kristal Vazo
Kristal vazo ürünleri seçkin bir mekânın vazgeçilmez dekoratif eşyaları ve aksesuarlarıdır. Silindir, kare gibi birçok farklı geometrik formda üretildiği gibi, asimetrik ve diagonal tasarım olarak modern tarzda modelleri de bulunur. Geleneksel formlarda olanlar genellikle simetrik dantela şeklinde desenlere sahip ve kesme kristal olarak saydam renkte üretilir. Modern formalarda olan kristal vazo ürünleri tasarımcısının ve ustasının hayal gücüne ve yeteneğine göre düz, desenli, renkli, asimetrik veya simetrik formlarda çok geniş bir çeşitlilikte üretilir. Piyasada büyüklü küçüklü farklı formlarda bulunan kristal vazo boyutları 10 cm ile 50 cm arasındadır. Dünya üzerindeki markalar ve ürün çeşitleri arasında işçiliğine, modeline, tasarımına, boyutlarına ve markasına göre değişen fiyatları olan kristal vazo ürünlerinin fiyatları 100 lira ile 100.000 lira arasında değişmektedir. Mekâna girenleri gülümseyerek karşılayan çiçeklerin daima kalplerinde dinlendiği, kristal vazo ürünlerin ortalama fiyatları 350 lira ile 650 lira arasındadır. İster kesme ister düz olsun, geleneksel veya modern formda olsun,bir demet çiçek ile hediye edilen kristal vazo en özel zamanlarında, annenizi, eşinizi, sevgilinizi, kardeşinizi mutlu etmeye yetecektir.