Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özer Kolsarıcı, ilaç sanayisinde kullanılan kenevirin etken maddelerinden 250'den fazla ilaç yapıldığı aktararak, "Bu etken maddelerle üretilen 'Nabiron' isimli bir ilaç bugün kemoterapi tedavisi gören hastaların kemoterapi sonucunda durdurulamayan kusma ve bulantılarını önlemede yüzde 90 başarılı olduğu ifade ediliyor." dedi.
İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Gıda Araştırmaları ve Uygulama Merkezi (GUAM) tarafından Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkezi Araştırma Enstitüsü ve Berkin Enerji paydaşlığında 19 ilde yetiştirilmesi için kontrollü serbestlik çıkarılan sanayi keneviri ile ilgili "Sanayi Keneviri Forumu" düzenlendi.
Kolsarıcı, forumda yaptığı "Kenevir Bitkisinin Kullanım Alanları, Tarımı ve Değerlendirilmesi" başlıklı konuşmasında, çok eski tarihlerden beri tarımı yapılan kenevirin Orta Asya'dan Batı ülkelerine kuzey ve güney kenevirleri şeklinde yayıldığını söyledi.
Yüz kilogram kenevir sapından çeşitli iklim koşullarına göre değişmekle birlikte 18-25 kilogram arasında lif elde edildiği bilgisini veren Kolsarıcı, işleme sonucunda kenevirden kısa ve uzun lifler şeklinde 2 ayrı lif elde edildiğini ve kenevir lifinin ağırlığının yüzde 30'u kadar nemi bünyesinde tutma özelliğine sahip olduğunu belirtti.
Kolsarıcı, kenevirin ve kenevirden elde edilen lifin kullanım alanlarına değinerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Balıkçı ağlarının yapılmasında çok rağbet gören bir lifi vardır. Ayrıca dayanıklı ve sağlam bir lif yapısı da göstermesinden dolayı çadır ve branda bezleri, askeri amaçlı top örtülerinin kaplanmasında kullanılan bezlerin hammaddelerinin hepsi kenevir lifindendir. Kenevir yağı çok önemlidir, yemeklik olarak kullanılabilir. Ama bizim ülkemizde üretimi olmadığı için yağından faydalanamıyoruz. Kolestrol dostu olarak da tanımlayabiliriz. Omega 3, omega 6, omega 9 gibi yağ asitlerini bünyesinde taşıması ve özellikle linoleik asit bakımından zengin bir bitki. Tohumları daha çok bizde kullanılıyor çetene ismiyle. Kuş yemi olarak kullanıldığı gibi kavurmalık çerez olarak da tüketiliyor. Küspesi iyi bir besleyici hayvan yemidir. Tıpta ilaç olarak da kullanılıyor. Genelde 'esrar' olarak adlandırılan 30'dan fazla etken maddesi var. Kenevirin etken maddeleri bir çok ilaç sanayisinde kullanılıyor. Etken maddelerden istifade ederek 250'den fazla ilaç yapıldığı söyleniyor. Bu etken maddelerle üretilen 'Nabiron' isimli bir ilaç bugün kemoterapi tedavisi gören hastaların kemoterapi sonucunda durdurulamayan kusma ve bulantılarını önlemede yüzde 90 başarılı olduğu ifade ediliyor. Boya ve vernik sanayisinde kullanılıyor."
Kenevirin eskiden 5 bölge ekildiğini daha sonra ise sadece Samsun'un Vezirköprü ilçesinde sınırlı bir ekimin yapıldığını anlatan Kolsarıcı, şu anda da 19 ilde kontrollü olarak ekimine müsaade edildiğini sözlerine ekledi.
"Kenevir omega 3, omega 6, omega 9 ve D vitamini içeriyor"
İAÜ Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı ve GUAM Müdürü Prof. Dr. Şükrü Karataş da kenevirin her türlü zorluğa rağmen M.Ö. 2700 yılından beri bir bitki olarak üretildiğini ve topluma kazandırılmak için M.Ö. 2200 yılından beri Ortadoğu ve Avrupa ülkelerinde ilaç olarak kullanıldığını söyledi.
Kenevirin bir oksijen deposu olarak görüldüğünü belirten Karataş, "Gıda sanayisinde yan sanayi alanında kullanılmaktadır. Kenevir omega 3, omega 6, omega 9 ve buna ilaveten de diğer bir yapısal ürün olarak D vitamini içeriyor. Hiçbir bitkide yoktur bu. Dolayısıyla bu özelliği de tabii ki bunun değerlendirilmesinde büyük bir önem taşımaktadır. Gıda, kağıt, tekstil, ilaç, inşaat, besleme gibi bütün sanayi alanlarında kullanılan bu bitkinin gerçekten yasaklanması üzüntü vericiydi." diye konuştu.
Kenevirin bir taraftan da sıkıntılı bir ürün olduğunu ve kenevir hakkında yeterli araştırmalar yapılmadığının altını çizen Karataş, hayvan yemi, kağıt, plastik, ilaç, tekstil ve inşaata kadar birçok alanda kullanılan kenevirin Türkiye'de çeşitli alanlarda kullanıma teşvik edilmesi ve kenevir üretimi için gerekli tarımsal girişimlerin yapılması temennisinde bulundu.
Atatürk Bahçe Kültürleri Merkezi Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. Yılmaz Boz ise kenevirle ilgili çalışmalar yaptıklarını ve uzun yıllar yasaklı olan "yeşil hazinenin" tekrar kazandırılmasının kolay bir iş olmadığını belirtti.
