Eski ABD Başkanı Bill Clinton, ekim ayı başlarında sepsis tedavisi gördüğünde sık konuşulmayan bu yaygın hastalık tekrar gündeme geldi. Pek dile getirilmese de sepsis, kalp için tehlikeli bir hastalıktır.
Muppet yapımcısı Jim Henson, Papa II. Jean Paul ve aktrist Tanya Roberts bu hastalık yüzünden hayatını kaybetti. Aktrist Whopi Goldberg 2019 yılında neredeyse ölüyordu.
KAN ZEHİRLENMESİ
Peki nedir bu sepsis?
Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Zekeriya Nurkalem, halk arasında ‘kan zehirlenmesi’ olarak bilinen sepsis hakkında şu bilgileri verdi:
“Sepsis, vücudun bir enfeksiyona aşırı tepki vermesi ya da enfeksiyonun sizi öldürecek şekilde ilerleyip yayılmasıdır.
Sepsise yol açan enfeksiyonlar çoğunlukla akciğerde, idrar yolunda, deride veya gastrointestinal sistemde başlar. Zamanında tedavi olunmazsa sepsis, hızla doku hasarına, organ yetmezliğine ve ölüme yol açabilir.
SEPSİSE NE SEBEP OLUR?
Enfeksiyonlar sizi veya sevdiklerinizi sepsis riskine sokabilir. Mikroplar bir kişinin vücuduna girdiğinde enfeksiyona neden olabilirler. Bu enfeksiyonu durdurmazsanız, sepsise neden olabilir.
Bakteriyel enfeksiyonlar çoğu sepsis vakasına neden olur. Sepsis, COVID-19 veya grip gibi viral enfeksiyonlar da dahil olmak üzere diğer enfeksiyonların bir sonucu olabilir.
KİMLER RİSK ALTINDA?
65 yaş ve üstü yetişkinler, zayıflamış bağışıklık sistemi olan kişiler, diyabet, akciğer hastalığı, kanser ve böbrek hastalığı gibi kronik tıbbi rahatsızlıkları olan kişiler, yakın zamanda ciddi bir hastalığı olan veya hastaneye kaldırılan kişiler, sepsisten kurtulanlar, bir yaşından küçük çocuklar sepsis için daha yüksek risk altındadır.
BELİRTİLER VE SEMPTOMLAR NELERDİR?
Sepsisli bir hasta aşağıdaki belirti veya semptomlardan bir veya daha fazlasına sahip olabilir:
• Yüksek nabız veya düşük tansiyon
• Karışıklık hissi veya adaptasyon/konsantrasyon/odaklanma bozukluğu
• Aşırı ağrı veya rahatsızlık
• Ateş, titreme veya aşırı üşüme hissi
• Nefes darlığı
• Aşırı ağrı veya rahatsızlık
• Nemli veya terli cilt
ÖLÜM İHTİMALİ 2 KAT FAZLA
Sepsis tedavisi gören kişilerin, ileride kalp krizi gibi bir koroner rahatsızlık yüzünden hastaneye yatma ya da ölme ihtimali sepsis geçirmeyenlerden iki kat fazladır.
Pandemi nedeniyle enfeksiyon etkenlerinin artması ile yaygınlaşan bu derece yaygın durum hak ettiği ilgiyi çekmiyor.
SEPSİS BULAŞICI MIDIR?
Sepsisi diğer insanlara bulaştıramazsınız. Bununla birlikte, bir enfeksiyon sepsise yol açabilir ve bazı enfeksiyonları diğer insanlara bulaştırabilirsiniz.”